Το 2025 αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το νέο διεθνές αεροδρόμιο της Κρήτης, στο Καστέλι, το οποίο θα αντικαταστήσει το εδώ και χρόνια κορεσμένο «Ν. Καζαντζάκης» στο Ηράκλειο. Το νέο αεροδρόμιο, θα είναι μάλιστα το δεύτερο σε επισκεψιμότητα αεροδρόμιο στην Ελλάδα, με δυνατότητα διαχείρισης έως και 18 εκατομμυρίων επισκεπτών ετησίως, κατά τη διάρκεια της περιόδου παραχώρησης.
Ο νέος διεθνής αερολιμένας, ο οποίος κατασκευάζεται από την ΤΕΡΝΑ ΑΕ και ενσωματώνει την υψηλή ανθεκτικότητα και την αειφορία, αναμένεται να προσφέρει πρόσθετη αξία στην Κρήτη, ενώ θα είναι και το μοναδικό αεροδρόμιο που αναμένεται να κατασκευαστεί στην Ν.Α. Μεσόγειο την επόμενη εικοσαετία. Έτσι, η Κρήτη μπορεί να αναδειχθεί σε σημαντικό περιφερειακό κόμβο μεταξύ Ασίας, Ευρώπης και Αφρικής.
Η προτεραιοποίηση της ευελιξίας και της προσαρμοστικότητας στη χρήση των εγκαταστάσεων και των λοιπών πόρων του αεροδρομίου, απαντά σε μια σειρά από προκλήσεις, όπως στη μεγάλη διαφορά αριθμού επισκεπτών μεταξύ καλοκαιριού και χειμώνα.
Επιπλέον, το πρώτο αεροδρόμιο στη χώρα με σχεδιασμό νησίδων check-in αντί για τον συμβατικό γραμμικό και με τρεις ανεξάρτητες ράμπες μεταξύ τερματικού σταθμού και γεφυρών επιβίβασης επιβατών, θα αξιοποιεί την ευελιξία που προσφέρουν τα χαρακτηριστικά αυτά μαζί με τη χρήση αυτόματων μηχανημάτων για να επιτυγχάνει, για παράδειγμα, την απαιτούμενη φυσική απόσταση μεταξύ επιβατών σε περιόδους υγειονομικής κρίσης.
Στρατηγική μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας
Δεδομένη, για το νέο αεροδρόμιο, είναι η στρατηγική μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας και του αποτυπώματος διοξειδίου του άνθρακα.
Τη βασική αυτή κατεύθυνση συμπληρώνουν πιστοποίηση κατά LEED του τερματικού σταθμού, ανακύκλωση νερού, αναδασώσεις, ηλιακή ενέργεια, σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, ηλεκτρική κινητικότητα και διαλογή απορριμμάτων στην πηγή.
Το νέο αεροδρόμιο έχει δώσει προτεραιότητα στον περιφερειακό αστικό και χωροταξικό σχεδιασμό ως αποφασιστική διαδικασία για την υποστήριξη, διεύρυνση και διαφύλαξη της αειφορίας, της εμπορικότητας, της συνέχειας, της ανταγωνιστικότητας, του σεβασμού προς την περιοχή και τους συμμετόχους και την αρμονική ενσωμάτωση της κοινότητας του αερολιμένα στην ευρύτερη κοινότητα.
Η επένδυση
Πρόκειται για μια μοναδική για τα χρονικά του νησιού επένδυση. Εκτός από τη μελέτη, την κατασκευή και τη χρηματοδότηση του έργου, στη σύμβαση περιλαμβάνονται επίσης η λειτουργία, η συντήρηση και η εκμετάλλευση του νέου αερολιμένα.
Ακόμη, στον προϋπολογισμό περιλαμβάνονται οδικά έργα που θα συνδέουν τον νέο αερολιμένα με τον ΒΟΑΚ (Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης) και τον ΝΟΑΚ (Νότιο Οδικό Άξονα Κρήτης).
Ο σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία του νέου αεροδρομίου σε έκταση 6.000 στρεμμάτων, με μήκος αεροδιαδρόμου 3,2 χλμ. και δυνατότητα επέκτασής του στα 3,8 χλμ.
Υπενθυμίζεται ότι ο νέος αεροδιάδρομος θα υποδέχεται αεροσκάφη τύπου Β747 και Α330, ενώ το νέο αεροδρόμιο θα είναι το πρώτο στην Ελλάδα με σύστημα MARS (Multiple Apron Ramp System) και δύο γέφυρες επιβίβασης επιβατών, για μεγαλύτερη ευελιξία και αποτελεσματικότητα στη διαχείριση των πυλών επιβίβασης / αποβίβασης. Έτσι, μπορεί να υποδέχεται αεροσκάφη Code D/E σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO).
Περισσότερες από 7.000 θέσεις εργασίας
Στην πλήρη εξέλιξη των κατασκευαστικών εργασιών το σύνολο του εργατοτεχνικού προσωπικού που θα απασχολείται στο έργο εκτιμάται σε 2.000, ενώ το επιστημονικό προσωπικό για την κατασκευή, την επίβλεψη και τον συντονισμό των εργασιών αναμένεται να φθάσει τους 180.
Στην περίοδο λειτουργίας του, με βάση έκθεση του Air Transport Action Group (ATAG), εκτιμάται ότι το νέο διεθνές Αεροδρόμιο Καστελίου θα δημιουργήσει περίπου 7.000 με 7.500 θέσεις άμεσης απασχόλησης (στην εταιρεία του Αεροδρομίου, τις αεροπορικές εταιρείες, τις εταιρείες διαχείρισης handling, τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών κ.ά.).
Βάσει των ίδιων στοιχείων της ATAG, υπολογίζεται ότι θα κινητοποιήσει, μέσα από την αναπτυξιακή δυναμική που θα προσδώσει σε τομείς όπως ο τουρισμός και το εμπόριο, περίπου 35.000 με 37.000 θέσεις έμμεσης απασχόλησης.
Με σεβασμό στα αιωνόβια ελαιόδεντρα και το χαρακτήρα του τόπου
Στο πρόγραμμα μεταφύτευσης, που τρέχει o Διεθνής Αερολιμένας Κρήτης παράλληλα με τις εργασίες για το νέο διεθνές αεροδρόμιο, υπάρχει ειδική φροντίδα για τα δέντρα σημαντικής οικολογικής και πολιτισμικής αξίας.
Η δράση γίνεται μαζί με τον Δήμο Μινώα Πεδιάδας υπό τον συντονισμό της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, του κρατικού φορέα των δασικών και περιβαλλοντικών υπηρεσιών του νησιού.
Ορισμένα από τα δέντρα μεταφυτεύονται σε συμβολικές τοποθεσίες της πόλης του Ηρακλείου, του Δήμου Μινώα, ενώ άλλα φυλάσσονται για μελλοντική φύτευση σε ειδικά διαμορφωμένο υπαίθριο χώρο του διεθνούς αερολιμένα, προσβάσιμο και επισκέψιμο.